Podcasts, casestudies en interviews: een jaar RN2Blend in vogelvlucht

Na de kick-off in het najaar van 2019, gingen de RN2Blend-onderzoekers in 2020 vol enthousiasme aan de slag. Door de coronacrisis liep het anders dan verwacht. COVID-19 maakte het lastiger om praktijkonderzoek te doen in de ziekenhuizen, maar bood ook nieuwe kansen voor onderzoek. Hoe kijken de onderzoekers terug op het jaar en wat waren de mijlpalen binnen hun deelonderzoek?

Duik in de geschiedenis

Wat kunnen we leren van de geschiedenis van gedifferentieerde inzet van verpleegkundigen? In 2020 bogen Pieterbas Lalleman, Lisette Schoonhoven, Dieke Martini en Hugo Schalkwijk zich over deze vraag. De onderzoekers rondden in november hun eerste casestudy in ziekenhuis Rijnstate af. Met behulp van de learning history-methodiek brachten zij ontwikkelingen in het verpleegkundig beroep en de positie van de verpleegkundige in de organisatie in kaart. "Met als doel: het aanjagen van innovatie en verandering op het gebied van gedifferentieerde inzet van verpleegkundigen", vertelt Schalkwijk. "Het eindresultaat is een 7-delige podcast, waarin verpleegkundigen, artsen, managers en bestuurders aan het woord komen om over de verpleegkundige in Rijnstate te praten."

Naast de podcast bouwde de onderzoeksgroep ook aan een interactieve tijdlijn waarop cruciale momenten uit de geschiedenis van gedifferentieerde inzet van verpleegkundigen te zien zijn. Schalkwijk: "De tijdlijn is een levend document. Wat nog mist is de ervaring van de werkvloer. Dus heb je zelf herinneringen aan de gebeurtenissen op de tijdlijn? Deel ze vooral met ons!"

Optimale inzet verpleegkundigen

Dewi Stalpers, Marloes Veenstra en Lisette Schoonhoven werken samen aan de onderzoekslijn 'Sterke kanten & Capaciteiten: Vormgeven aan het verpleegkundig werk in een veranderende werkomgeving'. Ze richten zich op een optimale inzet van verpleegkundigen, de rol van job crafting en omgaan met verandering. Wat betekent dit alles voor verpleegkundigen, het team en de organisatie? In 2020 werd de onderzoekslijn opgezet, inmiddels kunnen de onderzoekers bijna van start met interviews, vragenlijsten en focusgroepen. En gaan ze op zoek naar ziekenhuizen om mee samen te werken.

Afgelopen zomer bestudeerden de onderzoekers de inzet van verpleegkundige zorgprofessionals op de IC's tijdens de eerste coronagolf. Enkele aanbevelingen gebaseerd op de (tussentijdse) resultaten van deze studie: zorg voor een duidelijke taak- en rolverdeling tussen verpleegkundigen en ondersteuners op de IC, met de focus op de sterke kanten van de zorgprofessional. En heb aandacht voor de waardering van de verpleegkundige. "Inzetbaarheid van verpleegkundigen is een belangrijk en actueel onderwerp", zegt Veenstra. "Ons plan voor volgend jaar is om dit onderwerp op een gedegen manier verder te onderzoeken, vanuit een positieve benadering."

Stalpers ging tijdens de eerste piek weer tijdelijk als verpleegkundige aan de slag, op de COVID-IC van het UMC Utrecht. In een serie blogs vertelde ze over haar ervaringen. 

Functiedifferentiatie in dagelijkse zorgpraktijk

Iris Wallenburg, Martijn Felder, Roland Bal en Syb Kuijper richten zich op de organisatie, ontwikkeling en waardering van verpleegkundig werk. Hoe krijgt functiedifferentiatie in het beleid en in de dagelijkse zorgpraktijk vorm? En hoe verhoudt verpleegkundig werk zich tot dat van andere zorgprofessionals? In 2020 deden de onderzoekers een literatuurstudie en – samen met onderzoekers uit de andere deelstudies – een eerste interviewronde over functiedifferentiatie. Hierin kwamen ook ervaringen rond de voorgestelde – en inmiddels ingetrokken – wetswijziging aan bod. Een eerste artikel hierover is in voorbereiding. 

Het plan was ook om in 2020 te starten met meelopen op verpleegkundige afdelingen in verschillende (universitaire, topklinische en algemene) ziekenhuizen. "Door COVID-19 is dit uitgesteld naar aankomend jaar", vertelt Felder. "We mogen dan op 2 IC-afdelingen meekijken waar verpleegkundigen zelf invulling geven aan functiedifferentiatie." Wel hebben de onderzoekers in 2020 veel verpleegkundigen kunnen spreken over hun inzet tijdens de coronacrisis en kunnen meelopen met verpleegkundigen die betrokken zijn bij de coördinatie van zorg rond COVID-19. "De bereidheid om ervaringen te delen maakte veel indruk op ons. Het gaf een beeld van de sleutelrol die verpleegkundigen speelden – en blijven spelen – in de crisis en het blijven leveren van goede zorg in tijden van onzekerheid."

Gezonde werkomgeving 

Voor Catharina van Oostveen, Hester Vermeulen en Julia van Kraaij stond 2020 vooral in het teken van opstarten, literatuuronderzoek doen en samen met het veld de kennis en ontwikkelvragen over de werkomgeving scherp krijgen. Hierover vertellen de onderzoekers: "Het laatste half jaar hebben we veel verpleegkundigen ontmoet in interviews, om te onderzoeken welke aspecten van de verpleegkundige werkomgeving belangrijk zijn om goede zorg te leveren en plezier in het werk te houden. Wat ons opviel is dat zij – ondanks corona - enthousiast kennis en ervaringen wilden delen en tijd vrijmaakten voor het onderzoek. Dat is een bevestiging van het belang van het onderzoek, maar ook cruciaal voor het succes ervan. In een later stadium willen we namelijk samen met de beroepsgroep een gezonde werkomgeving in de praktijk realiseren. We hopen in 2021 weer veel verpleegkundigen te ontmoeten, in interviews of webinars. Maar nog liever live, tijdens een mooie invitational waar we samen leren over hoe een verpleegkundige werkomgeving eruit moet zien."  

Kosten en waarde verpleegkundig werk

In hun deelonderzoek buigen Lucas Goossens, Maureen Rutten-van Mölken en Nienke Miedema zich over de rollen van verpleegkundigen en wat veranderingen hierin kan opleveren. De wetenschappelijke discipline waar de onderzoekers zich mee bezighouden heet Health Technology Assessment (HTA). In het HTA-onderzoek zoeken ze naar antwoorden op de vraag: als een ziekenhuis op een andere manier gaat werken, wat voor gevolgen heeft dat dan? Specifieker: wat is het effect van veranderde inzet van verpleegkundigen op de gezondheid van patiënten? En in hoeverre maken deze veranderingen behandelingen goedkoper of duurder? De onderzoekers zijn nu druk bezig met het selecteren van casussen. Ze zoeken ziekenhuizen die al bezig zijn of aan de slag gaan met gedifferentieerde inzet van verpleegkundigen. "Ziekenhuizen die willen meewerken of meedenken zijn welkom contact op te nemen", zegt Miedema.

RN2Blend TV

Goossens en Miedema vertelden over hun onderzoek tijdens de derde aflevering van RN2Blend TV, een serie webinars van onderzoeksprogramma RN2Blend. Ook de andere deelonderzoeken komen tijdens deze reeks aan bod. Je kunt alle afleveringen van RN2Blend TV terugkijken. Aanmelden voor de webinars die nog komen kan via deze link. Je kunt je ook aanmelden als je het webinar op een later moment wilt terugkijken. 

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte! Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang het RN2Blend-nieuws maximaal 1 keer per week in je mailbox.

Schrijf je in