Terugblik congres: Verstappen en verpleegkunde

Wat heeft Max Verstappen met verpleegkunde te maken? Dat is niet zo moeilijk, vertelt onderzoeker Dewi Stalpers bij een foto van een groep mannen in overalls rond een Formule 1-wagen: de manier waarop ze tot het ideale team komen. “Met een duidelijk doel, iedereen heeft zijn eigen taak en verantwoordelijkheid en je maakt gebruik van elkaars expertise.” Samen met collega-onderzoekers Lucas Goossens en Nienke Miedema en gast-sessieleider Brigitte de Brouwer leidde zij de deelsessie Het ideale team.

Helder doel

Dat heldere doel is belangrijker dan meestal wordt gedacht, volgens Stalpers. Ze wijst op het theoretisch perspectief van Donabedian, waarbij gekeken wordt naar structure, dan naar process en vervolgens naar outcome (doel). “We beginnen dan bij de structuur, bij de vraag naar hoe we het team organiseren. Maar belangrijker is: wat is het doel? Bijvoorbeeld zelfredzaamheid van de patiënt, goede stervensbegeleiding of vermindering van de ziektelast.”

Volgens Stalpers is het beste scenario om te komen tot het ideale team dan ook:

• een duidelijk doel;
• waarvoor alle radertjes samenwerken;
• waarbij ieders taak en verantwoordelijkheid duidelijk is;
• er gebruik gemaakt wordt van ieders expertise;
• en er sprake is van individuele tevredenheid en teamgevoel.

Raamwerk

Haar collega-onderzoeker Goossens is gezondheidseconoom. Hij vertelt op welke manier er vanuit zijn onderzoekslijn naar verpleegkundigen wordt gekeken. “Stel dat er wordt gezegd: 1 extra verpleegkundige leidt tot 10% minder sterfte. Wat gaat die extra verpleegkundige dan doen? Wat kan ze, en wat betekent dat voor de rest van het team? Hoeveel uur werkt ze? Ofwel: ‘het’ effect bestaat niet. Wil je toch leren om naar het ideale team te kijken, of anderen daartoe in staat wil stellen, dan moet je rekening houden met consistentie en causaliteit. Om dat goed in kaart te brengen hebben we een raamwerk ontwikkeld." Goossens legt uit dat het raamwerk is opgebouwd uit 3 dimensies: het organiseren van verpleegkundigen, het organiseren van verpleegkundig werk en personeelsregelingen.

Bruikbaar

De deelnemers aan de deelsessie vinden het model herkenbaar en bruikbaar. Miedema: “Dit raamwerk is een manier om naar de werkelijkheid te kijken. Je kunt dat per dimensie doen. Bij BIG2-discussie werd alleen naar de eerste kolom gekeken. Maar dat is maar één manier om naar de verpleegkundige te kijken.” Dat herkent een deelnemer: “Zo wordt er bij ons ook gekeken. Naar je opleidingsniveau, maar naar je competenties. Wat heb je allemaal al gedaan? Wat is je ervaring? En dat allemaal samen beschrijft jou als verpleegkundige.”

Context

“Kun je kijken naar organisatie van verpleegkundigen zonder te kijken naar organisatie van verpleegkundig werk?” vraagt een deelnemer zich af. “Je kunt hbo- en mbo-verpleegkundigen hebben, maar zolang ze hetzelfde werk blijven doen is er geen sprake van functiedifferentiatie.” Een andere deelnemer: “Is er ook overwogen om ‘context’ vooraan te zetten?” Miedema zegt dat daar nu niet voor is gekozen, omdat het raamwerk is ontwikkeld voor haar onderzoek. “Maar de vraag is terecht als je het gaat gebruiken bij de implementatie van het ideale team. Dus toekomstige versies worden zeker met jullie gedeeld, nadat ik alle input van vandaag heb verwerkt.”