Kennisfestival BRUIS biedt verpleegkundigen een zonnig podium

Een stralende zon, foodtrucks, 80 sprekers in tenten en industriële panden en zo’n 500 bezoekers: met deze ingrediënten maakte kennisfestival BRUIS zijn naam meer dan waar. Op 14 juni 2023 vond de eerste editie van dit RN2Blend event plaats, pal aan de IJssel in Deventer. Een impressie. 

Vanaf het weiland dat dienst doet als parkeerplaats voert een wandelingetje over de rivierdijk naar het BRUIS-terrein. Bij binnenkomst krijgen de bezoekers een echt festivalbandje om de pols. Maar behalve voor de sfeer komen ze om “kennis te halen”, “ervaringen te delen”, “te netwerken” en “inspiratie op te doen”. Dat doen ze op thema’s als conflicteren, beroepsontwikkelingen, digitale zorg, leiderschap en zeggenschap. 

Keuze-experiment  

Uit een goedgevulde open tent klinkt de vraag welke baan de deelnemers zouden kiezen: baan A met € 2.000 salaris en een drie maanden vooraf vastgesteld rooster dat rekening houdt met de privésituatie, of baan B met € 3.500 salaris en een wekelijks rooster dat daar geen rekening mee houdt. Hier voert promovenda Nienke Miedema een keuze-experiment uit. De opties die ze voorlegt zijn kennelijk relevant, want er wordt hardop gewikt en gewogen. 

Serious game  

Even verderop, onder de houten dakspanten van een voormalig fabrieksgebouw, zijn ruim dertig verpleegkundigen met LEGO aan het bouwen. Sessieleider Jerry de Haan-Stolte van het Arnhemse Rijnstate gaf als opdracht van deze serious game: ‘Bouw een model dat symbool staat voor jouw waarde als verpleegkundige.’ Bij Britt van den Bosch, VAR-lid bij het Meander in Amersfoort, ontstaat vanaf de grondplaat een bouwwerk met onder meer een ladder en daarnaast een blauwe sliert. “We hebben de ladder nodig om te bouwen aan onze ontwikkeling’, legt ze uit. ‘Dat blauwe is een waterval, dat symboliseert ons als team en onze intrinsieke motivatie: dat is de voeding waardoor we ons kunnen ontplooien en groeien. Kijk, het water komt neer op het poppetje met een bloemetje op het hoofd.” 

Andere hersendelen  

Na afloop van de sessie is Jannet van Dijk van VVT Noorderborg uit Meppel onder de indruk van wat het bouwen teweegbrengt. “Er gebeurde echt iets in mijn hoofd, er worden andere hersendelen aangesproken. Als je normaal aan het werk bent, denk je technisch en zorgzaam en ben je gericht op de bewoner. Nu moest ik over mezelf nadenken, en over mijn eigen vak.”  
Ook Roanne Fredrix (verpleegkundig adviseur bij Maastricht UMC+) is enthousiast. “Ik ga deze werkvorm meenemen naar mijn eigen organisatie, ik heb al een hoop ideeën bij welke bijeenkomsten en vraagstukken ik het in kan zetten.”  

Bevestiging 

Behalve inspiratie levert de deelname aan BRUIS voor Fredrix ook bevestiging op. “Wij zijn in Maastricht UMC+ onder andere aan de slag met taakdifferentiatie. We bekijken samen met de professionals hoe we kunnen zorgen dat zij zich op hun kerntaken kunnen richten én ruimte krijgen voor taken waar ze nu niet altijd aan toekomen. Het is fijn om te merken dat we juiste stappen zetten. Ik hoorde net in een sessie iemand een vraag stellen waarvan ik dacht: ‘Wat mooi dat we daar binnen het MUMC+ al mee op weg zijn.” 

Ruimte verdienen 

Op een ander binnenpodium vertelt Desiree Bierlaagh hoe mbo-verpleegkundigen met hun praktische wijsheid meer ruimte verdienen, en ook beginnen in te nemen. Zo leidt Bierlaagh aan mbo Rijnland een practoraat, een onderzoeksgroep die te vergelijken is met een lectoraat aan een hbo of een leerstoel aan een universiteit. “Practoraten hebben momenteel de wind mee: veel partijen zijn ervan doordrongen dat het mbo een gelijkwaardige partner in de kennisketen dient te zijn. Dat is heel belangrijk, want als wij zelf onderzoeksmiddelen kunnen aanvragen, hoeven we niet meer mee te liften op de bagagedrager van ander onderzoek.”  

Meer dan intuïtie 

Het onderzoek en de ruimte voor mbo-verpleegkundigen zijn hard nodig, betoogt Bierlaagh ook na afloop van de sessie: “Van praktische wijsheid wordt vaak gezegd dat het iets intuïtiefs is, maar het is veel meer dan dat. Het is de combinatie van alles wat ze weten, kunnen en aan ervaring meedragen en dat zetten ze in om het goede te doen voor mensen. We denken in onze samenleving te veel in hoog en laag. We hebben het altijd maar over de ladder om hogerop te komen. Maar we moeten gaan denken in een waaier, zo zegt ook minister Dijkgraaf. Daar ben ik het hartgrondig mee eens. Jezelf tijdens je loopbaan verbreden en verdiepen, daar gaat hem om. Dat wordt gelukkig steeds gebruikelijker. Alleen laten opleiders en werkgevers soms zeer gemotiveerde mensen niet toe. En mijn indruk is dat mbo-geschoolden dat vaker overkomt dan hbo’ers.” 

Podiumtijd 

Overigens valt er voor de beroepsgroep in zijn geheel ook nog veel te verbeteren in de beeldvorming en podiumtijd. Dat laat Pieterbas Lalleman, lector aan de Fontys Hogeschool, bijvoorbeeld zien in de sessie waarin hij vertelt over het onderzoek naar media-aandacht. In ongeveer tien jaar tijd is het aantal keer dat een verpleegkundige wordt opgevoerd als expert gehalveerd. “Tekenend is ook dat Diederik Gommers geroemd werd om zijn televisieoptreden waarin hij van plek wilde wisselen met een verpleegkundige die in het publiek zat. Waarom zat die niet direct al aan tafel?!” 

Mee naar huis 

Ruimte, dat is wel één van de rode lijnen die te distilleren valt uit de rijke schakering aan sessies. In een van de laatste sessies verwoordt Jolanda ter Sluysen, verpleegkundig directeur bij het Radboudumc het op deze manier: “Verpleegkundigen moeten opstaan, de ruimte pakken. Maar anderen moeten ook ruimte geven. Bij ons gaat het dan bijvoorbeeld over onderzoeksgelden. Dat is nog steeds erg van het medische domein.” Het gaat ook over elkaar onderling de ruimte gunnen. “Hoe vaak er niet gevraagd wordt of je aan het werk bent of op kantoor zit, dat wil je niet weten.” Het woord krabbenmand valt tijdens deze sessie, en dat is niet de enige keer. Misschien wordt het tijd om dit k-woord in de ban te doen. Het verkoelende avondbriesje helpt vast om met goede voornemens naar huis te gaan.